Skip to content
- ماده 135
- قرارداد اجاره
قرارداد اجاره کشتی سندی است کتبی که بین مالک کشتی (یا نماینده مجاز او) و مستاجر منعقد میگردد و شرایط اجاره کشتی را برای مدت معین و یابرای یک یا چند سفر بین بنادر مشخص تعیین میکند.
- ماده 136
- کیفیت اجاره
تمام یا قسمتی از کشتی را برای مدت معین و یا برای یک یا چند سفر میتوان اجاره کرد.
- ماده 137
- اجاره کامل کشتی
در صورتیکه کشتی تماما اجاره شده باشد مورد اجاره شامل اطاق فرمانده یا مسکن کارکنان نخواهد بود. فرمانده نمیتواند بدون موافقت مستاجر ازمحلهای مذکور برای حمل بار استفاده کند.
- ماده 138
- شروع اجاره
اگر کشتی در مقابل مبلغ و مدت معینی اجاره شده باشد شروع اجاره از زمان حرکت کشتی از بندر خواهد بود مگر آنکه خلاف آن در قرارداد قید شدهباشد.
- ماده 139
- تحویل کشتی مورد اجاره
اجاره دهنده کشتی موظف است کشتی را بهمان نحو و بر طبق همان شرایطی که در سند اجاره کشتی قید شده است در اختیار مستاجر قرار دهد.
- ماده 140
- عدم کفایت بار
اگر تمام ظرفیت کشتی اجاره شده باشد و مستاجر بار کافی برای تمام کشتی نداشته باشد فرمانده نمیتواند بدون موافقت مستاجر کالای دیگری راحمل کند.
- ماده 141
- اظهار خلاف واقع در مورد ظرفیت کشتی
اگر مالک کشتی یا نماینده مجاز او و یا فرمانده ظرفیت کشتی را بیش از میزان واقعی بمستاجر اظهار کند مسئول جبران هر گونه خسارت خواهد بود.
- ماده 142
- اشتباه در اعلام ظرفیت کشتی
اگر ظرفیت کشتی بر طبق گواهینامههای فنی کشتی اعلام شده باشد و اشتباهی حداکثر تا یک چهارم ظرفیت کشتی رخ دهد اشتباه مزبور مسئولیتیبرای فرمانده ایجاد نخواهد کرد.
- ماده 143
- تعهدات مستاجر
مستاجر کشتی موظف است:
1 – کشتی را مطابق قرارداد اجاره بارگیری نماید.
2 – مالالاجاره را مطابق قرارداد اجاره بپردازد.
- ماده 144
- میزان بارگیری
مستاجر موظف است در صورتیکه کشتی را کمتر از میزان مندرج در قرارداد بارگیری نماید تمام مالالاجاره را طبق قرارداد بپردازد و در صورتیکهکشتی را بیش از میزان مندرج در قرارداد بارگیری نماید موظف است بهمان نسبت کرایه را افزایش دهد.
- ماده 145
- عدم انجام قرارداد اجاره
مستاجر موظف است در صورتیکه قبل از حرکت کشتی و عدم بارگیری بدون دلیل از انجام قرارداد اجاره خودداری نماید نصف مالالاجاره مندرج درقرارداد اجاره را بمالک کشتی بپردازد.
- ماده 146
- حق ممتاز
فرمانده تا 25 روز از تاریخ تحویل کالا برای وصول کرایه بار و خسارات وارده نسبت ببار در برابر سایر طلبکاران دارای حق ممتاز است مشروط بر اینکه کالای مذکور به شخص ثالث تحویل نشده باشد.
- ماده 147
- حق تقدم
اگر قبل از انقضای 25 روز از تاریخ تحویل مالک یا فرستنده بار ورشکست شود طلب فرماند[ه] موضوع ماده قبل مقدم بر سایر طلبکاران پرداخت خواهدشد.
- ماده 148
- تاخیر
در صورتیکه کشتی هنگام حرکت یا در بین راه یا در محل تخلیه کالا بعللی که ناشی از عمل اجاره دهنده کشتی باشد توقیف شود مخارج مدتمزبور بعهده اجاره دهنده است. اگر قرارداد اجاره کشتی برای رفت و برگشت تنظیم شده باشد و کشتی هنگام بازگشت بتمام ظرفیت بارگیری نشود مستاجر موظف است تماممالالاجاره را بپردازد.
- ماده 149
- قصور فرمانده
چنانچه کشتی هنگام حرکت یا در بین راه یا در محل تخلیه کالا بعلتیکه ناشی از عمل فرمانده باشد بازداشت شود و یا تاخیر کند فرمانده موظفاست خسارات وارده را بر حسب مورد بمالک و یا به مستاجر بپردازد.
- ماده 150
- آثار قوه قهریه (فورس ماژور)
الف – در صورتیکه کشتی نتواند بعلت قوه قهریه از بندر خارج شود قرارداد اجاره برای مدت متعارف بقوت خود باقی میماند و خساراتناشی از تاخیر در حرکت کشتی قابل مطالبه نخواهد بود.
ب – در صورتیکه کشتی برای مدتی معلوم و یا برای سفر معینی بمبلغ مشخص اجاره شده باشد و ضمن مسافرت بعلت قوه قهریه متوقفشود هیچگونه مالالاجاره اضافی نسبت بمدتی که کشتی متوقف شده است تعلق نخواهد گرفت در زمان توقف غذا و مسکن کارکنان کشتی جز و خسارات وارده محسوب میگردد.
- ماده 151
- تخلیه کالا در مدت توقف کشتی
فرستنده بار میتواند در مدت توقف کشتی کالاهای بارگیری شده را بخرج خود تخلیه نماید مشروط بر اینکه یا آنها را مجدداً برای بارگیری بکشتیعودت دهد و یا خسارات وارده را بفرمانده بپردازد.
- ماده 152
- تخلیه بار غیر مجاز
فرمانده میتواند باری را که بدون اطلاع و اجازه او بکشتی بار شده است در بندر بارگیری تخلیه و یا با اخذ کرایه بماخذ بالاترین نرخی که برای کالایمشابه وجود دارد حمل نماید.
- ماده 153
- تخلیه کالا قبل از ورود بمقصد
اگر فرستنده بار تقاضا کند کالای او در بین راه تخلیه گردد موظف است تمام کرایه را باضافه هزینه جابجا شدن سایر کالاها بپردازد و در صورتیکه کالابعلت فعل یا تقصیر فرمانده تخلیه شده باشد فرمانده مسئول مخارج مربوطه خواهد بود.
- ماده 154
- منع تجارت
الف – اگر قبل از حرکت کشتی تجارت با کشوریکه کالا بمقصد آن بارگیر شده ممنوع شود قراردادهای مربوطه بدون پرداخت خسارات فسخمیگردد ولی فرستنده محموله مسئول تادیه هزینه بارگیری و تخلیه کالا خواهد بود.
ب – چنانچه تجارت با کشوری که کالا بسوی آن حمل میشود ضمن مسافرت ممنوع گردد و فرمانده مجبور بمراجعت شود فقط حق مطالبهکرایه مسیر طی شده بطرف مقصد را خواهد داشت ولو اینکه کشتی بر طبق قرارداد برای رفت و برگشت اجاره شده باشد.
- ماده 155
- محاصره دریائی
هرگاه بعلت محاصره بندر یا هر قوه قهریه دیگر ورود به بندر مقصد ممکن نباشد فرمانده مکلف است در صورت عدم دریافت دستور یا دریافتدستور غیر قابل اجرا کالا را با توجه بحفظ منافع فرستنده بنحو احسن در نزدیکترین بندر تخلیه نماید و یا به بندر مبدا عودت دهد.
- ماده 156
- فروش بار در مواقع ضروری
در صورتیکه فرمانده مجبور شود بر طبق ماده 89 بار را برای تامین آذوقه و مخارج تعمیر کشتی بفروش رساند بکالاهای فروخته شده کرایه تعلقخواهد گرفت و باید وجوه حاصله به حساب فرستنده بار منظور گردد و در چنین موارد قیمت اجناس فروخته شده بقیمت روز همان اجناس یا اجناسمشابه در بندر مقصد احتساب میشود. عمل فرمانده در مورد فروش کالا فقط هنگامیکه ضرورت حیاتی ایجاب کند مجاز خواهد بود.
- ماده 157
- تاخیر بعلت تعمیر کشتی
اگر فرمانده مجبور شود در ضمن مسافرت کشتی را تعمیر کند مستاجر موظف است بحد متعارف صبر کند و یا بار را در مقابل پرداخت تماممالالاجاره تخلیه نماید.
فرمانده نیز مکلف است در صورتی که ادامه سفر در مدت متعارف ممکن نباشد کشتی دیگری جهت حمل بار کرایه کند والا مسئول پرداخت خساراتخواهد بود.
- ماده 158
- عدم پرداخت مالالاجاره
در صورتیکه مستاجر ثابت نماید کشتی هنگام حرکت با وجود دارا بودن گواهینامههای لازم قابلیت دریانوردی نداشته است مالالاجاره کشتی بفرمانده پرداخت نخواهد شد و حتی فرمانده مسئول خسارات وارده نیز خواهد بود.
- ماده 159
- به دریا ریختن بار کشتی
در صورتیکه فرمانده ناگزیر گردد برای سلامت و حفظ جان اشخاص و یا اموالی که در کشتی است تمام یا قسمتی از بار کشتی را به دریا بریزد کرایه بارمزبور بر طبق مقررات فصل مربوط به خسارات مشترک دریائی قابل پرداخت است.
- ماده 160
- کرایه بار از بین رفته
به باری که در نتیجه غرق شدن و یا بگل نشستن کشتی و غارت دزدان دریائی یا بر اثر ضبط از طرف دشمن از بین برود کرایه تعلق نخواهد گرفت دراین موارد فرمانده موظف است کرایه بار را اگر قبلا دریافت نموده مسترد دارد ولی چنانچه در این قبیل موارد بین طرفین قرارداد جداگانهای بوده و یا دربارنامه دریائی شرط دیگری شده باشد طرفین باید بر طبق آن قرارداد یا شرط رفتار نمایند. بکالا و اشیائی که به مقصد نرسیده یا بعلت غرق شدن یاعدم قابلیت دریانوردی کشتی در مقصد تحویل نگردیده است کرایه تعلق نخواهد گرفت.
چنانچه کرایه بار کشتی ثانی که کالای کشتی غرق شده یا ازکارافتاده را حمل مینماید کمتر از کرایه بار کشتی غرق شده یا ازکارافتاده باشد تفاوت دوقیمت بفرمانده کشتی غرق شده یا ازکارافتاده پرداخت نخواهد شد ولی اگر کرایه بار بیشتر باشد تفاوت باید توسط مستاجر پرداخت شود.
- ماده 161
- قرارداد اجاره و شرایط استثنائی
مقررات مواد 141 تا 160 فقط در صورتی قابل اجرا است که مفاد قرارداد اجاره کشتی خلاف آنرا پیشبینی ننموده باشد.
672