ماده 135

قرارداد اجاره
‌قرارداد اجاره کشتی سندی است کتبی که بین مالک کشتی (‌یا نماینده مجاز او) و مستاجر منعقد میگردد و شرایط اجاره کشتی را برای مدت معین و یا‌برای یک یا چند سفر بین بنادر مشخص تعیین میکند. ‌

ماده 136

کیفیت اجاره
‌تمام یا قسمتی از کشتی را برای مدت معین و یا برای یک یا چند سفر میتوان اجاره کرد. ‌

ماده 137

اجاره کامل کشتی
‌در صورتیکه کشتی تماما اجاره شده باشد مورد اجاره شامل اطاق فرمانده یا مسکن کارکنان نخواهد بود. فرمانده نمیتواند بدون موافقت مستاجر از‌محلهای مذکور برای حمل بار استفاده کند. ‌

ماده 138

شروع اجاره
‌اگر کشتی در مقابل مبلغ و مدت معینی اجاره شده باشد شروع اجاره از زمان حرکت کشتی از بندر خواهد بود مگر آنکه خلاف آن در قرارداد قید شده‌باشد.

ماده 139

تحویل کشتی مورد اجاره
‌اجاره دهنده کشتی موظف است کشتی را بهمان نحو و بر طبق همان شرایطی که در سند اجاره کشتی قید شده است در اختیار مستاجر قرار دهد.

ماده 140

عدم کفایت بار
اگر تمام ظرفیت کشتی اجاره شده باشد و مستاجر بار کافی برای تمام کشتی نداشته باشد فرمانده نمیتواند بدون موافقت مستاجر کالای دیگری را‌حمل کند. ‌

ماده 141

اظهار خلاف واقع در مورد ظرفیت کشتی
اگر مالک کشتی یا نماینده مجاز او و یا فرمانده ظرفیت کشتی را بیش از میزان واقعی بمستاجر اظهار کند مسئول جبران هر گونه خسارت خواهد بود.

ماده 142

اشتباه در اعلام ظرفیت کشتی
‌اگر ظرفیت کشتی بر طبق گواهینامه‌های فنی کشتی اعلام شده باشد و اشتباهی حداکثر تا یک چهارم ظرفیت کشتی رخ دهد اشتباه مزبور مسئولیتی‌برای فرمانده ایجاد نخواهد کرد. ‌

ماده 143

تعهدات مستاجر
‌مستاجر کشتی موظف است:
1 – کشتی را مطابق قرارداد اجاره بارگیری نماید.
2 – مال‌الاجاره را مطابق قرارداد اجاره بپردازد. ‌

ماده 144

میزان بارگیری
مستاجر موظف است در صورتیکه کشتی را کمتر از میزان مندرج در قرارداد بارگیری نماید تمام مال‌الاجاره را طبق قرارداد بپردازد و در صورتیکه‌کشتی را بیش از میزان مندرج در قرارداد بارگیری نماید موظف است بهمان نسبت کرایه را افزایش دهد. ‌

ماده 145

عدم انجام قرارداد اجاره
‌مستاجر موظف است در صورتیکه قبل از حرکت کشتی و عدم بارگیری بدون دلیل از انجام قرارداد اجاره خودداری نماید نصف مال‌الاجاره مندرج در‌قرارداد اجاره را بمالک کشتی بپردازد.

ماده 146

حق ممتاز
‌فرمانده تا 25 روز از تاریخ تحویل کالا برای وصول کرایه بار و خسارات وارده نسبت ببار در برابر سایر طلبکاران دارای حق ممتاز است مشروط بر اینکه کالای مذکور به شخص ثالث تحویل نشده باشد. ‌

ماده 147

حق تقدم
اگر قبل از انقضای 25 روز از تاریخ تحویل مالک یا فرستنده بار ورشکست شود طلب فرماند[ه] موضوع ماده قبل مقدم بر سایر طلبکاران پرداخت خواهد‌شد.

ماده 148

تاخیر
در صورتیکه کشتی هنگام حرکت یا در بین راه یا در محل تخلیه کالا بعللی که ناشی از عمل اجاره دهنده کشتی باشد توقیف شود مخارج مدت‌مزبور بعهده اجاره دهنده است. ‌اگر قرارداد اجاره کشتی برای رفت و برگشت تنظیم شده باشد و کشتی هنگام بازگشت بتمام ظرفیت بارگیری نشود مستاجر موظف است تمام‌مال‌الاجاره را بپردازد.

ماده 149

قصور فرمانده
‌چنانچه کشتی هنگام حرکت یا در بین راه یا در محل تخلیه کالا بعلتیکه ناشی از عمل فرمانده باشد بازداشت شود و یا تاخیر کند فرمانده موظف‌است خسارات وارده را بر حسب مورد بمالک و یا به مستاجر بپردازد.

ماده 150

آثار قوه قهریه (‌فورس ماژور)
‌الف – در صورتیکه کشتی نتواند بعلت قوه قهریه از بندر خارج شود قرارداد اجاره برای مدت متعارف بقوت خود باقی میماند و خسارات‌ناشی از تاخیر در حرکت کشتی قابل مطالبه نخواهد بود.
ب – در صورتیکه کشتی برای مدتی معلوم و یا برای سفر معینی بمبلغ مشخص اجاره شده باشد و ضمن مسافرت بعلت قوه قهریه متوقف‌شود هیچگونه مال‌الاجاره اضافی نسبت بمدتی که کشتی متوقف شده است تعلق نخواهد گرفت ‌در زمان توقف غذا و مسکن کارکنان کشتی جز و خسارات وارده محسوب میگردد. ‌

ماده 151

تخلیه کالا در مدت توقف کشتی
‌فرستنده بار میتواند در مدت توقف کشتی کالاهای بارگیری شده را بخرج خود تخلیه نماید مشروط بر اینکه یا آنها را مجدداً برای بارگیری بکشتی‌عودت دهد و یا خسارات وارده را بفرمانده بپردازد. ‌

ماده 152

تخلیه بار غیر مجاز
فرمانده میتواند باری را که بدون اطلاع و اجازه او بکشتی بار شده است در بندر بارگیری تخلیه و یا با اخذ کرایه بماخذ بالاترین نرخی که برای کالای‌مشابه وجود دارد حمل نماید. ‌

ماده 153

تخلیه کالا قبل از ورود بمقصد
‌اگر فرستنده بار تقاضا کند کالای او در بین راه تخلیه گردد موظف است تمام کرایه را باضافه هزینه جابجا شدن سایر کالاها بپردازد و در صورتیکه کالا‌بعلت فعل یا تقصیر فرمانده تخلیه شده باشد فرمانده مسئول مخارج مربوطه خواهد بود.

ماده 154

منع تجارت
‌الف – اگر قبل از حرکت کشتی تجارت با کشوریکه کالا بمقصد آن بارگیر شده ممنوع شود قراردادهای مربوطه بدون پرداخت خسارات فسخ‌میگردد ولی فرستنده محموله مسئول تادیه هزینه بارگیری و تخلیه کالا خواهد بود.
ب – چنانچه تجارت با کشوری که کالا بسوی آن حمل میشود ضمن مسافرت ممنوع گردد و فرمانده مجبور بمراجعت شود فقط حق مطالبه‌کرایه مسیر طی شده بطرف مقصد را خواهد داشت ولو اینکه کشتی بر طبق قرارداد برای رفت و برگشت اجاره شده باشد. ‌

ماده 155

محاصره دریائی
‌هرگاه بعلت محاصره بندر یا هر قوه قهریه دیگر ورود به بندر مقصد ممکن نباشد فرمانده مکلف است در صورت عدم دریافت دستور یا دریافت‌دستور غیر قابل اجرا کالا را با توجه بحفظ منافع فرستنده بنحو احسن در نزدیکترین بندر تخلیه نماید و یا به بندر مبدا عودت دهد. ‌

ماده 156

فروش بار در مواقع ضروری
‌در صورتیکه فرمانده مجبور شود بر طبق ماده 89 بار را برای تامین آذوقه و مخارج تعمیر کشتی بفروش رساند بکالاهای فروخته شده کرایه تعلق‌خواهد گرفت و باید وجوه حاصله به حساب فرستنده بار منظور گردد و در چنین موارد قیمت اجناس فروخته شده بقیمت روز همان اجناس یا اجناس‌مشابه در بندر مقصد احتساب میشود. ‌عمل فرمانده در مورد فروش کالا فقط هنگامیکه ضرورت حیاتی ایجاب کند مجاز خواهد بود. ‌

ماده 157

تاخیر بعلت تعمیر کشتی
‌اگر فرمانده مجبور شود در ضمن مسافرت کشتی را تعمیر کند مستاجر موظف است بحد متعارف صبر کند و یا بار را در مقابل پرداخت تمام‌مال‌الاجاره تخلیه نماید. ‌
فرمانده نیز مکلف است در صورتی که ادامه سفر در مدت متعارف ممکن نباشد کشتی دیگری جهت حمل بار کرایه کند والا مسئول پرداخت خسارات‌خواهد بود.

ماده 158

عدم پرداخت مال‌الاجاره
‌در صورتیکه مستاجر ثابت نماید کشتی هنگام حرکت با وجود دارا بودن گواهینامه‌های لازم قابلیت دریانوردی نداشته است مال‌الاجاره کشتی بفرمانده پرداخت نخواهد شد و حتی فرمانده مسئول خسارات وارده نیز خواهد بود.

ماده 159

به دریا ریختن بار کشتی
‌در صورتیکه فرمانده ناگزیر گردد برای سلامت و حفظ جان اشخاص و یا اموالی که در کشتی است تمام یا قسمتی از بار کشتی را به دریا بریزد کرایه بار‌مزبور بر طبق مقررات فصل مربوط به خسارات مشترک دریائی قابل پرداخت است.

ماده 160

کرایه بار از بین رفته
‌به باری که در نتیجه غرق شدن و یا بگل نشستن کشتی و غارت دزدان دریائی یا بر اثر ضبط از طرف دشمن از بین برود کرایه تعلق نخواهد گرفت در‌این موارد فرمانده موظف است کرایه بار را اگر قبلا دریافت نموده مسترد دارد ولی چنانچه در این قبیل موارد بین طرفین قرارداد جداگانه‌ای بوده و یا در‌بارنامه دریائی شرط دیگری شده باشد طرفین باید بر طبق آن قرارداد یا شرط رفتار نمایند. بکالا و اشیائی که به مقصد نرسیده یا بعلت غرق شدن یا‌عدم قابلیت دریانوردی کشتی در مقصد تحویل نگردیده است کرایه تعلق نخواهد گرفت. ‌
چنانچه کرایه بار کشتی ثانی که کالای کشتی غرق شده یا ازکارافتاده را حمل مینماید کمتر از کرایه بار کشتی غرق شده یا ازکارافتاده باشد تفاوت دو‌قیمت بفرمانده کشتی غرق شده یا ازکارافتاده پرداخت نخواهد شد ولی اگر کرایه بار بیشتر باشد تفاوت باید توسط مستاجر پرداخت شود.

ماده 161

قرارداد اجاره و شرایط استثنائی
مقررات مواد 141 تا 160 فقط در صورتی قابل اجرا است که مفاد قرارداد اجاره کشتی خلاف آنرا پیش‌بینی ننموده باشد.